انواع و خصوصیات صافی ها
انواع و خصوصیات صافی ها
اهداف
- فراگیربتواند تعریف دقیقی از کلیرانس صافیها ارائه دهد.
- فراگیربتواند انواع تقسیم بندی صافی را توضیح دهد.
- فراگیر بتواند خصوصیات هر نوع صافی را توضیح دهد.
- فراگیر بتواند تعریف دقیقی از KOA صافی ارائه دهد
- فراگیربتواند تفاوت صافی ها را از نظر Efficiency وFLUX بیان کند.
- فراگیربتواند تعریف درستی از نفوذ پذیری صافی ارائه نماید.
- فراگیر بتواند مزایا و معایب انواع صافیها را ذکر نماید.
- فراگیر بتواند شرایط انتخاب صافی مناسب برای یک بیمار را توضیح دهد.
تعریف صافی :
صافی یک فیلتر انتخابی است که باعث حذف آب و مواد سمی و مواد ناخواسته موجود در خون میشود.
عمل تصفیه در صافی به واسطه وجود غشاء نیمه تراوایی است که در دوطرف آن خون بیمار و محلول دیالیز جریان دارد.
انواع صافی
صافی ها از نظر بسیاری از مشخصات و خصوصیات قابل تقسیم بندی هستند :
۱- شکل صافی
۲- نوع غشاء ( جنس غشاء )
۳- حجم پرکننده گی صافی
۴- سطح صافی
۵- کلیرانس صافی نسبت به ترکبیات یا موادمختلف
۶- روش استریل شدن
۷- ضریب اولترافیتراسیون
۱- شکل صافی
الف: صافی با صفحات موازی
(Parallel Plate )
ب : صافی بافیبرهای توخالی
( Hollow Fiber )
۲- جنس غشاء
۱ – صافی سلولزی ( کوپروفان )
یک پلی ساکارید شامل زنجیره هایی از حلقه های گلوگوزان باگروه هیدروکسیل آزاد فراوان .
این صافیها معمولا ٌLow flux بوده و سازگاری حیاتی پایینی دارند.
۲ – غشاء سلولزی جایگزین شدهSubstituted Cellulose
استات سلولز(استات جایگزین ۸۰% گروه های هیدروکسیل می گردد .
از طریق جایگزینی ماده به گروه هیدروکسیل آزاد در سطح پلمیرسلولی حاصل می شود .
۳ – (Synthetic Modified cellulose(SMC
این غشاء ها از طریق افزودن ماده مصنوعی تعریف و شناسایی می شوند ( مثل استفاده از دی اتیل آمینواتیل درتولید غشاء هموفان) سازگاری حیاتی خوبی دارند .
۴-غشاهای مصنوعی
Synthetic memberains
نفوذپذیری بالا
سازگاری حیاتی بالا
انواع : پلی سولفان- پلی اترسولفان ، پلی اکریلونیتریل ، پلی آمید و PMMA
سازگاری حیاتی
ایجاد عارضه واکنش التهابی بین خون و صافی بویژه در صافی های سلولزی که دارای گروه هیدروکسیل آزاد می باشند .
باعث فعال شدن کمپلمانها ، آزاد شدن سیتوکین و باعث بروز علائم حساسیتی خفیف تا شدید در بیماران می شود .
حجم پرکنندگی صافی
♦ در صافی های هالوفایبر کمتر از صافی های Plate
♦ در صافی های هالوفایبر میزان حجم پرکننده گی خون در صافی ثابت بوده و با افزایش TMP حجم پرکننده گی تغییر نمی کند .
♦ حجم پرکننده گی خون صافی وابسته به سطح صافی حدود ۲۵ تا ۱۲۰ میلی لیتر می باشد .
♦ مجموع خونی که از بدن بیمار در خارج از بدن قرار می گیرد بین ۱۴۰ تا ۲۷۰ میلی لیتر می باشد .
سطح صافی Surface Area
عوامل موثر بر جابجایی مواد :
۱- میزان جریان خون
۲ – نوع و میزان جریان محلول دیالیز
۳- گرادیان غلظتی بین خون ومحلول دیالیز
۴- خواص غشاء صافی
کلیرانس
غلظت مواد زاید در خون که صافی را ترک می کند کمتر از خونی است که وارد صافی می شود برای مثال اگر غلظت نیتروژن اوره پلاسما در ورودی صافی ۱۰۰ میلی گرم در دسی لیتر باشد، هنگام خروج از صافی، ۳۵ میلی گرم در دسی لیتر خواهد بود. که به این میزان برداشت اوره، کلیرانس اوره در صافی نمایش می دهند
مثال Example
مثلاً کاهش غلظت پلاسمایی نیتروژن اوره از ۱۰۰ به ۲۵ میلی گرم در دسی لیتر معنای کاهش ۷۵% در غلظت نیتروزن اوره پلاسمایی است. اگر جریان خون ۲۰۰ ml/min باشد، میزان کلیرانس برابر است با
ml/min 150=75× ۲۰۰
یعنی که خون هنگام عبور از صافی به میزان ۱۵۰ میلی لیتر در دقیقه از اوره پاک می شود که این دقیقا مفهوم کلیرانس اوره در صافی مورد نظر است (K)
عوامل موثر بر کلیرانس مواد solute clearance
۱- Diffusion
♦ گرادیان غلظتی
♦ وزن مولکولی
♦ سایز و سرعت
♦ مقاومت مامبران
♦ جهت حرکت محلول دیالیزوخون
۲- Ultrafiltration
♦ اختلاف فشار دو طرف مامبران(TMP)
♦ KUF
۳- کلیرانس صافی
غلظت مواد زاید در خونیکه صافی را ترک می کند کمتر از خونی است که وارد صافی می شود.
۷۵%= 25mg/dl – 100mg/dl
در صورتی که جریان خون۲۰۰ ml/lit باشد: (%۷۵×۲۰۰)=۱۵۰ ml/min
۴-Erythrocytes
۵-Hematocrit
۶- میزان جریان خون BFR
۷- جریان محلول دیالیزDFR
۸ – Efficiency (اثر بخشی صافی )
۹ – Access Recirculation
کلیر انس صافی
Mass Transfer coefficient
KOA یا ضریب سطح انتقال توده ایMass Transfer coefficient ) ( مقداری کمّی صافی خاصی است که از طریق نفوذ پذیری ، ضخامت غشاء ، اندازه مواد ، میزان جریان خون و مایع دیالیز مشخص می شود .
KOA هر صافی برابر است با حاصل ضرب توانایی آن صافی در کلیرانس یک ماده در سطح آن صافی.
KOA از نظر تئوری حداکثر کلیرا نس برحسب میلی لیتر در دقیقه برای یک ماده خاص در یک میزان ثابت جریان خون و محلول دیالیز است.
KOA برای اوره معمولاٌ در صافی های متفاوت بین ۲۰۰ تا ۱۱۰۰ می تواند متغیر باشد.
Dialyzer Urea Clearance(KOA)
KOA is a measurement of the dialyzer’s ability to remove urea through the pores in the membrane.
Urea clearance is determined by the size of the dialyzer membrane and the size and number of pores located in the membrane.
- The Larger the Dialyzer, the More Urea Clearance…
- Verify You Are Using the Correct Dialyzer Ordered!
حذف یا جابجایی آب ( Fluid Removal )
توانایی صافی در عبور آب یا نفوذ پذیری صافی وابسته به :
۱- نوع عملکرد دیواره غشاء صافی
۲- سایز سوراخهای موجود در جدار موئینه ها
KUF
High-Efficiency and High-Flux Hemodialysis
Definitions of flux, Permeability, and efficiency
Flux
- Measure of ultrafiltration capacity ■
- Low and high flux are based on the ultrafiltration coefficient(Kuf) ■
Low flux; Kuf <10 ml/h/mmHg
High flux; Kuf >20 ml/h/mmHg
Permeability
- Measure of the clearance of the middle molecular weight molecule (eg, β۲-microglobolin) ■
- General correlation between flux and Permeability ■
Low Permeability; β۲-microgloboli clearance<10ml/h/mmHg
High Permeability; β2microglobolin clearance<20ml/h/mmHg
Efficiency
- Measure of urea clearance ■
- Low and high efficiency are based on the urea KoA value ■
Low efficiency; KoA <500 ml/min
High efficiency; KoA >800 ml/min
Classification of High-Performance Dialysis
- High-Efficiency Low-flux hemodialysis ■
- High-Efficiency High-flux hemodialysis ■
- Low-Efficiency High-flux hemodialysis ■
Characteristics of High-Efficiency Dialysis
Urea clearance rate is usually >210 ml/min ♦
Urea KoA of the dialyser is usually >600 ml/min ♦
Ultrafiltration coefficient of the dialyser(Kuf) maybe high or low ♦
Clearance of middle molecular weight molecules maybe high or low ♦
Differences between High and Low-Efficiency Hemodialysis
Causes of High-Efficiency Dialysis Failure
Access-related
- Low blood flow rate ■
- High recirculation rate ■
Time-related
- Patient not adherent to prescribed time ■
- Staff not adherent to prescribed time ■
- Failure to adjust time for conditions such as alarm, dialysate bypass, and hypotention ■
Benefits
High-Efficiency Dialysis
- Higher clearance of small solutes, such as urea, compared with conventional dialysis without increase in treatment time ■
- Better control of chimistery ■
- Potentially reduced morbidity ■
- Potentially higher patient survival rates ■
Characteristics of High-Flux dialysis
- Dialyzer membranes are characterized by a high ultrafiltration coefficient(Kuf>۲۰ ml/h/mmHg ■
- High clearance of middle molecular weight molecules occurs (eg, β۲-microglobolin) ■
- Urea clearance can be high or low, depending on the urea KoA of the dialyzer ■
- High-flux dialysis requires an automated ultrafiltration control system ■
Technical requirements for High-Flux dialysis
- High-Flux dialyzers ■
- Automated ultrafiltration control system ■
Potential Benefits of High-Flux Dialysis
- Delayed onset and risk of dialysis-related amyloidosis because of enhanced β۲-microglobolin clearance ■
- Increased patient survival resulting from higher clearance of middle molecular weight molecules ■
- Reduced morbidity and hospital admissions ■
- Improved lipid profile ■
- Higher clearance of aluminum ■
- Improved nutritional status ■
شاخص های کیفی صافی دیالیز
شاخص های کیفی صافی دیالیز
شاخص های کیفی صافی دیالیز
شاخص های کیفی صافی دیالیز
شاخص های کیفی صافی دیالیز
شاخص های کیفی صافی دیالیز
انتخاب صافی مناسب جهت یک بیمار معمولا با کلیرانس هدف تعیین شده توسط پزشک تعریف می شود که نتیجه آن رسیدن به کفایت دیالیز مطلوب ومورد نظر است .
صافی همودیالیز پلی سولفان میکرواندولیت
صافی همودیالیز پلی اترسولفان
دستورالعمل استفاده از صافی های دیالیز Low Flux
سرعت اولترافیلتراسیون در برابر TMP
